(This speech is in Surayt — known in English as Aramaic or Syriac — and was presented at an Assyrian Association meeting in Göteborg, Sweden, 26 šboţ 2012) I naqla d howe masaloke d camo,
aydarbo ẖa këple howe dacwadar ela? Aẖe w aẖwoṯo! Adyawma gëd maẖkenanxun be ono, aydarbo hawino dacwadar w qay hawino dacwadar li masaloke du Sayfo? Xëd kulxun, ono sti, mu femo dar rabe, ǧalabe naqlat bi jëvate du lalyo šamëcno a ẖkeyat du Sayfo w das Sayfe dë hwele aclan. Ab babe d meqëm, dlo aţlahiye aydarbo qţili? Aydarbo mşakri? Aydarbo nẖiri? Aydarbo mu aṯro tayihi? Haṯe he lo baswa:
- Ntëšše ammoṯayna, aẖwoṯayna w an aẖnonayḏan ač čučëkat, heš ẖţiṯo d latwalle. Simi kulle grece w gracyoṯo. Hëna mani, an noše du jil diḏi, ǧalabe naqlat laqina ebayye. Hëna mani ẖzallan b caynayna, hawën ţaye ẖanfe. Aţ ţaye d gaban he lo komaqbëlënne w këmmënne ”mëşëlmeni”.
An nošani b më ẖalne? Man minan w aydarbo gëd mšayël cal an nošani? Ms Fenanga, Ms Dove w ǧer ẖurmat mbašrone amarikaniyat qay zawniwa b Marde w lë ẖḏora w bu Ţuro an nacimkat ntišani daş şuroye bu kalla, mal lappaţ daţ ţaye? Hani mëqqa wayne? Mën jarëlle? Ayko şafën? Mën beṯ-yatme këtwa lan nacimkat daş şuroye bi Addane, b Urhoy, b Cëntab, bë Skandarun w b ǧer dëkoṯo? - An noše ẖrene dë mşakri bu Sayfo w bëṯër mu Sayfo, haykoda şafën?
- Ar riše dë qţili w dë msammëmi bëṯër mu Sayfo, man w man wayne?
- 4- U mal w u mëlk daş şuroye, ayko w aykowa? Mën jarile? I dawla qay bdela dë mqaydo u malano mal d armënoye w ”matrëko!”
- Dëhdoro di joǧrafya, di marduṯo w du ekonomi daş şuroye b Beṯ-Nahrin mëqqayo?
- Af fëdawiye d këtwalle laş şuroye, l man w aydarbo simënne? Man wayne ar riše daf fëdawiyani bu Cëraq, b Suriya, b Qafqasya w bu Iran?
- Bu knëšyo du šayno dë hwele b Paris mën hawi? Aş şuroye aydarbo, w l më azzën l tamo?
Ad dawal rabe, ma šroloyo d huwwe “wacd d arco” laş şuroye? U sabab du wacdano mënwa? U wacdano qay lazzele lu rišo? Man w man azzele dë mdace baẖ ẖaqqat daş şuroye? Hani d azzehën, mën mdacalle b Paris, b London w b Wašington? - Bu zabnano laş şuroye mën frose këtwalle? Hani ayko w ayko mëfrosiwa?
- Ah hayyat d sëmwalle lan awruppawiye b Awruppa, mën sëmme šan daş şuroye? Mën cwëdde?
- I cito gab madënẖoye w macërboye, më dawro hawila? Më sëmla?
Hani w ǧer mani, bëṯër mu Sayfo kulle hwalle w fëšlën talye aclan. Maḏco noquşo këtlan aclayye.
U maḏco: Quwwa w ẖayloyo!
Meqëm kibe bë 3-4 šne, bu cëlmo dac carab, b 22 dawlat sim durošo statistiki bu darbo du anket. Qaroye lu kṯowo, mëqqa kito? Yacni šan ẖa d howele maḏco, cal aẖ ẖaye d aṯmël w d adyawma bu cëlmo. B cayni zabno, nafs du mede bë Srayel ste sim. Bu cëlmo dac carab an noše dë mjawabbe w d mërre ”e aẖna koqorina kṯowe!” nafiqi bam %3. Bë Srayel an noše dë mjawabbe ”e aẖna koqorina kṯowe!” nafiqi bam %92. Harke li masalokaṯe komarno qay šroẖo lo kobacla?
Aẖna heš bu Ţuro
B Mëḏyaḏ, këtwolan abuqat, ëšme Cabdalla Timur. Kurmanjwe, oḏacwo mëjǧal şurayt ţawwo. Bu aşël cërnësoyowa. Kowe u abro d Şalëẖe Tammër. Bu Sayfo hano Şalëẖe Tammër, qţile w maqţele ǧalabe şuroye bi bebaxtiye. Ntëšle ǧalabe niše w mëdle l ǧalabe mal w mëlk šan ruẖe. Bu zabno du jil diḏi d qayimina, hawina xortat, bdelan komëblina bir, bu Ţuro aş şuroye, hëwewalle dacwat ǧalabe bam maẖkamat. Oṯënwa gab Cabdalla Timur šan dë mdafac aclayye w d moyad lu ẖaq dëṯṯe. Aş şuroye dacwadar du mal w du mëlk d ruẖayye wayne. Af faqire maḏco latwalle, bi qriṯo gëd ëzzënwa gab u qašo aw gab u muxtar, gëd maydiwa šira. Kulle ẖëšwiwa: d kit w d layt Cabdalla Timur´yo d këple moyëd ẖaq bi ẖokuma lan noše! U sabab mënwa? An noše şuroyani qrayto, kṯawto latwalle. Cam gaba taṯe sti, maḏco sti latwalle! Qţice wayne mi arco w qţice wayne mi šmayo. Han naqqa ţabiciwa, maḏco latwa, quwwa w ẖaylo mayko gëd oṯewa lap pappukani?! Bi ẖale šappërzatiyaṯe oṯënwa gab Cabdalla Timur. Ëmmiwayle këtte dacwa, šumacwalle be mënyo? Bëṯër mzaraţwa w omarwalle b kurmanji “aze čacvewa darenëm!”<1> Ḫëšwiwa šrolo komar. Ëbiwayle u kalla d kit b këstayye w ducriwa li qriṯo. Bi qriṯo sti, ţëlbiwa mu qašo daca d doce šan u mal dëṯṯe, hedi fayšiwa cal i niyaṯe damixe w naţore! Cabdalla Timur baẖ ẖayayḏe dacwa b maẖkame lo mẖayşele. Madwo u kallayḏe w lowewa mede! Hën man noše dacwadarani, han naqqa af faqire mëjboriwa ëzzënwa gab an aǧawat kurmanj bu Ţuro, obënwa disa kalla, naqlawat maqḏanwo šuǧlayye w naqlawat sti lo!
Aṯina l Awruppa
Adyawma šato kal kawyo 2012. Aẖna xëd camo, he tam hawxana! E šroloyo, bu mamro d komakërxina bi jëvata w bu lebo sti dacwadar ţowena… Bas aẖunone, dacwadar dlo maḏcona! Mawxa disa fëšlan bayn dal lappaţ d Cabdalla Timur w dan aǧawat. Harke bu Swed, hawili zabno yarixo, koforasno kṯowe šan daş şuroye. U sabab, dayëm abëcno aş şuroye d howan more d maḏco, šan d qudri d howan dacwadar ţawwe lboy di dacwa d këtte. I naqqa d howan more d maḏco cal ruẖayye, maclumyo gëd mbaţli d ëzzënne gab Cabdalla Timur! Gab an aǧawat w gab ab bazërgan mxapyone! I naqlayo hënnëk, bam maẖkamat b iḏayye gëd ëzzënne mdafci cal ruẖayye! Bi maẖkama sti, aš šamoce dad dacwat dad dacwadar gëd ëmmi: Tamam hanine more di dacwa! Kal kuḏci li dacwa w hënnëkne ad dacwadar!” Ono hawino hawxa dacwadar lboy du Sayfo w lboy du lišono şurayt, ma hatu sti hawxa lo kowutu! Jan Beṯ-Şawoce
Göteborg 26 šboţ 2012
<1> Yacni ”Gëd mofaqno l caynayye!” .
|
