Baẖ ẖaye, dayëm cal u šrolo mdafëc, Nošo, qëdoro dlë mqadër ste, Hat, lu uždan d këtlox, haw ẖšowo. Che Guevara I masale d 6-7 aylël 1955, bu Ţuro mën ţrela? Ëno ste xëd kulxu, maḏco latwoli. Bi sëbbe d maltamli maḏco mas sowe şëroye, ucdo kit maḏco. Bu Ţuro, mën hawi? Gëd maẖkenolxun. Šato 1993. Heš Xori Brahim Hajjo baẖ ẖayewe. Azzi l gabe bay yawme, acmi tayp w šëriţe. Ëno mšayeli w huwwe ste dlo zëcṯo madcarle acli. Ḫa maq qamoye d sëmli qëbolo acme huwwewe. Adyawma kmaẖësno, heš këtwo mëdone d lazëm mšayalnowolën mu Xori. Bas lawi! Kţulabno šëbqono, ëno ste ẖaṯowi bu cwodo. I naqla dë bdeli u dardayḏi u şurayt´we. La´an kul yawmo admo mḏayacwo. Cam u zabno ẖzeli b gawe du şurayt kit tarix, marduṯo, folklor, joǧrafya, falsafe d ẖaye, kanšo, barbariye, qale w qërobo… Marwaẖli u cwodo, w hano rawëẖ w hay rawëẖ… Mšayeli lu Xori: Baba Xori, kito i masale d Qëbrës i qamayto, hawyo bi šato daẖ 55. B Mëḏyaḏ w bu Ţuro mën hawi? Madcarle: Jan abri kayiso d amţelox l boli. De hawli şabër gëd maẖkenox b Mëḏyaḏ mën hawi? Mẖammad Šarif, u rabo Bë-Nahrozo´we. Ţaw meni w menox şurayt mëžǧalwo. Këtwole greco čalkoyo. Aloh ëšme mënyo uḏacnowole bas ucdo haw koṯe l boli. Luwwe b raǧle aṯi sidayna w maẖkele hawxa: Yawmoṯo dat tëšerënwe, cëtmowe. Mẖammad Šarif mërleli: Zox xayifo lu bayto. Lwaš julox, tay i tfënge w u raxt diḏox w dcar l gabi. Hawxa sëmli. I naqla d dacërno Mẖammad Šarif ẖaḏirowe. Mërleli: Gëd ëzzan l Astël, ar rabe dac cašëryoṯo tamo layimi, qralle lëno w l Nuri (Bë-Mahmado, u babo d Ziwar) ste d uzzan l tamo. Nafëqina lu darbo, azzan l Astël, aykowe? Cëtmowe laḏëcno. Cabërina l bayto rabo. Lawǧël këtwo diwan maẖto. An aǧawiye di mẖalmayto w di kurmanjiye kulle harke layime. Meqëm mënayna lo b mede Nuri ste cabërwo. Bu tarco, l ẖa maẖwele darbo lë Mẖammad Šarif, be ayko gëd yotëw. Azze tamo baroyo yatëw. Ëno ste qëm du tarco kalyo bas i tfëngayḏi ẖaḏërto taẖt mi cabaye d këtli acli. D howe mede, këtli amro d mëẖeno. Ar riše dac cašëryoṯo ftëẖẖe i bazra du lalyo. ”Gëd mëẖena ba mšiẖoye d kito lë ẖḏorayna. I ẖkume huwla amro mërla: Mẖawu bënne!” Bu dawro kul aǧa kmëžǧël w kobe u ray diḏe. Ǧalabewën, kul ẖa mënayye mzaratwo be mën gëd soyëm ba mšiẖoye. Hën mar riše cabëriwo bu bazar be aydarbo gëd fëlǧi an niše, an nacime w u mal cal ẖḏoḏe. Aṯi u dawro lë Mẖammad Šarif, mërle: Tamam kayiso këmmitu, madam hawxayo, qay i ẖkume lë këṯyo saymo u medano? Madam këtla amro, këtla caskar, ţrë mšayco i caskar diḏa! W dlo kobëc d obo ḏaman lašan hawxa mede d misëm. Ramẖël sëmxu hawxa, mede b iḏayxu, kṯiwo di ẖkume layt, hatu gëd uxlitulla. Noše mënayxun gëd mëšnoqi w noše ste gëd fayţitu baẖ ẖabsat. Kul mede hedi gëd mitalwëš loxu. Hawxa këbcitu? Nošo më feme xabro lë manfaqle, lë mërle ”qay hawxa këmmët!” Mdawamle bi žǧaliye, omër: Ḫuru d umarnolxun haškara, Mëḏyaḏ latyo xliṯo mu silaẖ. Aṯi cal rišayye ǧalabe balawat… D quţlitu, hënne ste dlo šafaqa gëd quţli. La´an i raẖme gëd ţuralla l xaşra, gëd mdafci cal u namus dëṯṯe, cal u mal w mëlkaṯṯe. Bi ẖarayto i ẖkume gëd kurxo cal u hajomo. U hajomo manyo? Hatu! D šëmcitu l xabri, hawxa mede lo qaymitu buwwe w lo saymitulle. Haṯe i šira d këtli. Mede ẖreno d umarno latli. Bëṯër mene Nuri ste mʹayadle w cayni mede mërle. Nošo ”čëţ” mene laṯi. Hawxa kulle qayimi, w kul ẖa azze l bayte. Hawxa Jan i masale mfaykëso. Mede b Mëḏyaḏ rabo lawi. Baw walayat hawi, bas mën? maḏco latli. Bac caskariyat naqla ẖreto bam momo hawi ẖadisat, ẖa kobëc hani dë mšayël aclayye. Aẖna ste xabro latwolan, lu čalkoyo aṯi mërlelan. Hano u mamro du Baba Xori. Šroẖo cal i masale Harke u pilan d maẖëtla li dawle nafël bam maye w lazze lu rišo. Bi šato ẖaṯto, rabëc 1956, i dawle maẖëtwola aydarbo gëd tëlyo ar riše d kalën b foṯe du pilan. Qamayto, b Mërde bu qëlub dam mamur, bi qaẖwe msamamto maqţela u Brahim Bë-Šabo, bëṯër mene Nuri Caziz, aṯoyo b qamyon më Mërde l Mëḏyaḏ, bu Şawro mẖalëq mu qamyon. Lo b mede, ẖze Mẖammad Šarif ste miṯo bag gale. Bayn lu mawto da tloṯo, 3 yarẖe lazzewo. I dawle hawxa mëdla u ẖayf diḏa mar riše d qayimi b foṯe du pilan. 7 aylël 2012
|