Nošo mcawnono la mšiẖoye, bu Cëraq w b Suriya, layt! (S...

Nošo mcawnono la mšiẖoye, bu Cëraq w b Suriya, layt!
Ivar Arpi, SvD, 22 tamëz 2014 (ivar.arpi@svd.se)

In reply to message #0
 
1

Ivar Arpi kkoṯëw bi ğazeta dë Svenska Dagbladet, bu Swed. Şafrawoṯo knëfqo i ğazeta, kqureno dayëm a kṯawyoṯo d Arpi. Zlam, bi masale da 30, msawyoyo. Ǧalabe naqlat kṯëwle aclayye. Bu zabno ẖaroyano, bdele kkoṯëw cal aş şëroye bu Cëraq w b Suriya ste.

Rišo di kṯawtaṯe mene mid.

Baš 70’yat i naqla d aṯinawo lu Swed këtwolan hawxa ğalabe ẖawrone bu ţboco-froso. Moro w lo l ẖa mënayye lë qadërina d huwena. As sababe mënne? Klozëm d mitaẖkën lašan d uḏcina hani qay maftalle ẖaşayye laẖna w ţrëlallan bëṯër cal iḏayna w foṯayna?

Šato 1978. Bu Swed i cito swediye b riša u kuhno rabo, sëmme Assyriska hjälpfonden (Sanduqo l cëwono d şëroye). Mcawanne l ğalabe noše d maydi iqame bu Swed. Bu cwodo d huwwe, ţralle i ẖkume bu Swed d maydo qarar bu parlamento, kul šato d amţën 300 caylat mu Ţuro.

Ǧalabe cwëdde w ğalabe mcawanne. B gawe du sanduqano këtwo kohne swediye, wazire, wakile d camo mu parlamento, ğaztajiye, kaṯowe, yaḏoce,.... Ucdo sahmo rabo mënayye, latne baẖ ẖaye.

Kyumenolxun, bi qwarṯo w lo ẖa mënayna ẖaḏër aw mšayele aclayye. Qaḏi šuğlayna w mabramlan ẖaşayna. Huwwe kalla l ğalabe noše ste. W mëdlan mënayye, lazimi, lë lazimi lë mšayelan, mëdilan w maẖtilan b kisayna.
Lë kţuceno, bi Mtakazto’wi. Amţeli šëwolo, an nošani d mizori, d mizël la knëšye d kuwalle... Rišo di krëlto Caziz Poli, mjawable cal u šëwolo hawxa: Hënne swediyene, kfëhmi cal ẖḏoḏe latyo šuğlayna d ëzzan baynoṯayye.
Ǧalabe Mtakze cal u darbo du Fond’ano amţalle u ahël d këtwolle bu Ţuro w bi Gozarto lu Swed. Danẖo Bar-Murad (ẖapsoyo) ẖa mënayye kowe.

Këtwo ğaztaji Herman Lindqvist, bu Fond hadomo ğalabe aktivwe, i naqla dë qţëlle Xale Andërawos b Karboran, azzewo hul tamo, mi ğazeta d Expressen.
U Fond hawiwo xëd šëkël d parlamento laẖna, laḏëcina bi qiyme d këtwole. Bdelan d ẖëfrina taẖte. La’an gëd samwo tahlukat mqabël di dawle d Kamal, mqabël di dawle du Ḫafëzko...

Mu Ḫuyoḏo d Xalaf+Sacido, ha-ha ëzzewolën noše w ummiwo lan noše du Fond ”aẖna latna oṯuroye, an oṯuroye latne mšiẖoye w kubci dawle, aẖna lë këbcina!...”

Hawxa bi ẖarayto an noše du Fond cajizi mu fëtono w fësodo, şxërre u Fond.
Hedi bdelan d uxlina qarce dë ẖḏoḏe. Hawxa ẖawro lë ţrelan lruẖayna bu kanšo.

Han naqla man gëd mdafëc aclayna?

Aẖna? Kit maṯlo komër: mim-yuṯ, muṯ!

As swediye ste d këbci mcawni, haka bi kṯawto kṯëwwe xabro d “assyrier” u Ḫuyoḏo d Xalaf+Sacido gëd hujmi aclayye bam maylat “aẖna latna assyrier! Naqla ẖreto lë kowe d këṯwitu hawxa! Gëd maškena aclayxu lu disiplin d këtxu!”

Cayni noše d këṯwi “syrianer” i xaşra di Mtakazto gëd saymo cayni mede, gëd ëmmënne “hano xabro ẖaṯoyo, lah hëḏoye manfaqqe mqabël diḏan, kzayci mënayna!”

Hawxa čirokat di aẖmaqiye, di fanatikiye, di samyuṯo,... ğalabene...

Haka d ëbcitu gëd mdawamno w dlo, ucdo čağ daz zabaš w daf fujeyo, kibi d kuṯawno ayna basëm më aynayo? Mën këmmitu?

In reply to message #0
 
2

Aẖnone w Aẖwoṯo,

I naqla harke aw b ğer dëkṯo d këṯawno, raja lë fëhmitulle ẖëloqo bëṯër më nošo. Këtlan tarix komo, nošo mënayna, nëquşo këtle lebo d yotëw kuṯawle cayn xëd këtyo, lašan u maḏco. Ëno harke bu darğo qamoyo w ẖaroyo, lašan maḏcoyo. Latyo tëcliyo w tënẖito l hën w l hën lo! Aw lašan barbariye.

***

Gëd ducarno la-xalf, lay yawmoṯo d nafëq ẖërmo b Niqiya bu Sënnados cal faylasof Nasţur. Bëṯër mu qarar du ẖërmo ẖkim, ẖbis, mcaḏëb, mẖawtëk më dëkṯo l dëkṯo w mayëṯ b Libya. Hën yaḏoce ste këmmi b Mëşër.

Faylasof Nasţur bu şurayt ëšme Barşawmo’we. Amma zëd mede iḏëc b ëšmo d Nasţur. Nasţur hawi më emo w babo şëroye macërboye b Mar-Caš, adyawma Maraš.

Cal d këtwe şëroyo, b Beṯ-Nahrin w lë ẖḏora aş şëroye madënẖoye w macërboye mdafacce acle. Bi sëbbaṯe l Bizanţa maqëmla qaţle cal aş şëroye.

Harke marfela şëroye cal şëroye zabno yarixo. Xaşaţan am malkoye harke hawëlle dawro. Bëṯër mu nfoqo d Yacqub Bërëdcono, rakëw cito ẖaṯto, ëšma maẖët cito Yacqubayto. Cito d madënẖo ste mir acla Nasţërnayto. A tre gabe këṯwiwo b urhoyo, amma ah hadome d këtwolle mëžğëliwo lišone mšakle du şurayt. Hani adyawma maḏco nëquşo kito aclayye.

Camo şëroyo bëṯër mi mšiẖuṯo, hawxa bdele d mëflëğ bu tarix.
Aş şëroye ḏlime mahzëmiwo l kul dukṯo. Sahmo rabo maţën l Qafqasya, l Afriqa, l Awruppa, l Asya,.. tamo mbašarre bi mšiẖuṯo.

Aş şëroye d fayiši bu Madënẖo qayëṯwolle sëtra gab aẖ ẖakome fërsoye... Hawxa cam u zabno nafëq xabro d şëroye macërboye w madënẖoye li ẖolo. Hani d këtwayye taẖt mi şayţara d Bizanţa, mir aclayye macërboye, hani d këtwayye taẖt mi şayţara daf fërsoye mir aclayye madënẖoye.

Lë ţucena mede, këtwo heš ğalabe şëroye lë maqbewolle i mšiẖuṯo xëd dino, şuğḏe w şalmewën.

Bu zabnano, heš şayţara d carab aw camo d carab, lišono d carab cël mi arco d Beṯ-Nahrin w lë ẖḏora layt! Këtwo cašëryoṯo harke w tamo. Hënne ste hawënwo mšiẖoye. W hën ste fayëšiwo şuğḏe w şalme.

Aṯi zabno cito Yacqubayto ste hawyo ale lam malke d Bizanţa. Hawxa bdele ẖërobo yarixo bayn l yacquboye w l nasţërnoye. Hawi qaţle b šëkël d Sayfe. Nẖërre ẖḏoḏe w bëzze ğalabe admo.

***

Yacni a 30 d adyawma, ay yacquboye w an nasţërnoye d aṯmëlne. Hawën 30, mdawamme cal cayni mede b ëšme du Kačal.

Ay yacquboye d hawën 30, b kul dukṯo sënna’ne, an nasţërnoye šica’ne.

In reply to message #0
 
3

Aẖnone w Aẖwoṯo,

Harke, mqabël du mede d kumarno, nošo d huwele kritik, pozitiv, negativ b šayno, kṯawu ëno ste kubac d yulafno mënayxu ğalţe w nëqşaniyat d këtli.

***

Bi masale d faylasof Nasţur, Qurillos qëpţoyo hawile dawro rabo, ţrele u tarix d këtlan howe arco w qarco. Bu Sënnados d Niqiya, mëžğele ğalabe mqabël d faylasof Nasţur, huwwe lo ẖaḏiro. Thëmle, makëmle, mbahdele, marzele w mërle mëdone acle, adyawma šato 2014, heš am mamrani kmiţamiri cal faylasof Nasţur b gawe di cito. Hani mënne w mën latne, nošo fëtošo lë mfatašle aclayye. Li cito sëmila ţabu w fayiši hawxa ţabu lu yawmano d këtna ebe.

Qay hawxa sim? Aṯi u zabno dë mšaylina w yëlfina!...

Faylasof Nasţur manẖët bu mamro komo lu ẖëşẖaş di arco, mqabël d haṯe, Qurillos qëpţoyo gabayna heš myaqro w cloyoyo bi šmayo. Këtlan kuhne w cëlmoye cal ëšme Qurillos ğalabe.

***

Gabayna bu tarix, li cito makraxla ğalabe propoganda b dugle, hul l adyawma ste hawxa propoganda ksaymo. Maṯlo li propogandaṯe gabayna bayn dan noše kkorëx mamro cal Nasţur w Yacqub Bërëdcono ğalabe. Këmmi: Yacqub Bërëdcono bi haymonuṯo bëţle gawe d Nasţur!...

Aẖnone w Aẖwoṯo,

Faylasof Nasţur, lë ẖzele Yacqub Bërëdcono. I naqla Yacqub Bërëdcono d qayëm li rağlo dë mtakazle i cito më ẖaṯo, faylasof Nasţur latwe baẖ ẖaye, miṯowe. 431 bu qarar d Niqiya fiziki tayëm!

Yacqub Bërëdcono, qayëm li rağlo bëṯër mi šato d hawyo 500. Bu rišo m’aṯër maf fëkrat d amţele l faylasof Nasţur.

Nasţur mën ubacwo? Mën abëc? Baynoṯayna nošo nëquşo koḏëc lu medano. Li cito maẖëtla monopol, mẖaramla w fayëš maẖrëmo.

Ḫa maš šëwole muhim d abëc faylasof Nasţur ba univarsitat d këtwolle laş şëroye, b dukṯe du yawnoyo lišono d yëlfono d howe urhoyo’we. La´an aş şëroye d quranwo bas yawnoyo, bi ẖarayto huwanwo yawnoye w hawxa ğalabe şëroye hawën yawnoye.

Ucdo ste li cito cayni pransip këtla, lišono urhoyo lišono dë Mšiho’yo bas bi cito gëd howe w lo bu yëlfono.

Bëṯër më Nasţur ğalabe noše şëroye, sëmme cwodo rabo bu lišono. Mtarjamme ğalabe mëdone d latwën bu dino. Maẖwalle lay yawnoye w l ğer may yawnoye, hano lišonoyo, kibe ẖowe kul mede l gawe. Rağam d hawxa, naqla ẖreto ay yawnoye b cayno nëẖëtto ẖayriwo baş şëroye.

Mixayel Rabo, cal hawxa jbir d koṯëw u kṯowo d këtle. Nafs du mede Bar-Cëbroyo w ğer ste kṯëwwe cal hawxa.

In reply to message #0
 
4

Yacqub Bërëdcono, ay yaḏoce du tarix këmmi: Yacqub Bërëdcono zlam dayroyowe. B riše daẖ 500 hawi bi qriṯo d Foşëlto, qarëwto l Tël-Mawzal (Wiran-šahir). Cal gëšme këtwole jule mu kulav dar rëšwone, bu urhoyo hano ëmmiwole ”Burëdco’no”. Kuraxwo hawxa xëd ẖa “darwiš faqiro” më dukṯo l dukṯo, rsëmle kuhne b kul darğo w hawi mtakzono (organizator) li cito. Hawxa rakiwo i cito adyawma d këmmila “Cito sëryayto ortodoksayto”.

B Awruppa, bu litteratur du tarix di cito, mir li citaṯe “Yacqubayto”. Li cito d Madënẖo mir “Nasţërnayto”. B cayno d cito abadan lë ẖërre bënne w lë maqbëlënne xëd mšiẖoye. Dayëm maẖëtte aclayye ëšmo d “nafiqi mu darbo”. Hano hawxa malaxle hul l adyawma.

Faylasof Nasţur, faţëryarxo lu kursi bë Qësţantiniye’we li cito tebolayto (akumanik). Abadan lë cabër b hiyerarši d cito d nasţërnoye. Ḫatta hadomo lawi b gawa. B naqla ẖḏo lašan d mitakëm b cayne dan noše, li cito yacqubayto manfaqla acle “hano zlam yawnoyoyo” b dugle. Huwwe ẖbiso, kṯëwle kṯowe b urhoyo, hën mënayye midi mḏayci, hën ste maţën l adyawma.

Bu zabnano aq qaţle dab bizanţoye dlo aţlahiye këmdawmi b kul dukṯo bu aṯro d Beṯ-Nahrin w larwal d Beṯ-Nahrin.

Bëṯër mu mawto d Yacqub Bërëdcono, i cito fayito taẖt mi şayţara dab bizanţoye, mharkašše i cito yacqubayto b kul dukṯo cal i nasţërnayto. Hawi qaţle rabe bayn yacquboye w nasţërnoye hul li ẖarayto dan 1800.

***

Dayroyo Sargis Baẖira, dayroyo şëroyo macërboyo, mi cito ẖrim, griš b Ḫawran l riše d ţuro, tamo cayëš b qelayto l ruẖe. Ḫawran ëšme d mënţëqa adyawma kfayšo bayn l Suriya w li Sëcudiye.

Darbo du kërwan d koṯe mu Šam w d këzze l Makka w Madina kfoyët b Ḫawran. Harke b Ḫawran këtwo šalwo, bu šalwano, kul šato bu rabëc uṯyowa i cašërto d Qurayš maẖtowa ak konat d këtwola w marwëcowa u sawal w aq qanyone d këtwola. Fayšiwo yarẖe harke.

Sargis Baẖira hawxa aḏëc w laqi bi cašërto d Qurayš.

***

Šato 570 kowe zcuro nacimo b gawe di cašërto d Qurayš. Maẖët ëšme Mẖammad. Ëšme di emo Amina w du jëddo Cabdalla’we. Babo, hul l adyawma, haškara lë kmiţamër manyo? Manwe u babo? W qay hano kmëtle mi arco w mi šmayo?

In reply to message #0
 
5

Aẖnone w Aẖwoṯo,

Këtxu mede d ëmmitu, d mazëditu, dlo nëkfuṯo mqademulle. Bam momo kit gabayxu ste ğer maḏco d kito gabi, harke mqademulle.

***

Gabayna, kul cito këtwola aršiv, kṯowe, kaṯowe w yaḏoce. Bu tarix hawi ğalabe Sayfe, b kul Sayfo aq qaţole mawqaḏḏe a kṯowe w an aršive d këtwo bac citawoṯo.

Ǧer mawxa, gabayna li cito ste mawqaḏla ğalabe kṯowe. Hawxa ţrena dlo kṯowe, dlo aršiv w dlo maḏco. Dlo maḏco layko kiban malxina? Hawxa samye, ayko kiban malxina? Hawxa šëwolo hul li sacayaṯe l ruẖayna lë mšayelan, ema gëd mšaylinale, maḏco latli?

***

Bi cito këtwo ğalabe kṯowe d maẖkanwo cal i mëṯayto dë Mẖammad. Sahmo yaqiḏi, sahmo ste maţën l Awruppa. Hani mtarjëmi w frisi b lišone mšakle. Kul nošo adyawma hani kibe mëţelën.

I ẖkeye aydarboyo gëd maẖkena...

Šato d meqëm mu mawlodo dë Mẖammad, këmmi b Ḫawran maţro laṯi, hawi şahwo. Cašërto d Qurayš bu ţuro kmaštiyo u sawal w aq qanyone d këtla bar rawmoṯo d fayiši ẖërara.

An noše di cašërto kubacce muklo li crayţo, li ẖšëmto bas dlo maye lëwewo. Rabo di cašërto Cabdalla, këmšayëc i barṯo Aminka acma 2-3 gawde d mëlyolle maye gab u dayroyo Sargis Baẖira.

Cadewa, kul dayroyo d këtwole qelayto b riše d ţuro, huwewole gubo d maye li sniquṯo. Lu muklo, lu tëšiğo, lu sẖoyo w lu štoyo.

Aminka këzza, ksëlqo l riše du ţuro. Kmëţyo. Këmmole lu dayroyo, u dayroyo b kul fëşẖo kmaqbël bas l goran du šëkël du zabnawo kmafhamla kobëc d howe mede bu mqabël. Fahimo acle bas lë qadiro d ëmmole lo ”lo” w lo ”e”. Mëdla lag gawde w daciro l bayn di cašërto.

Lu babo ẖëzyole, mërlela: Hë barṯi amţelëx maye? Madcarla: Lo ba! Mërlela: Qay barṯi?

Maẖkëlale lu mede d mërle w d abëc u dayroyo. Cabdalla u babo d Aminka mërle: Layt ğamo barṯi! Zëx dcar l side, marle: Ţrowe! Bas lo larwal, lawğël bi dëkto di şluṯo ţrowe.

Jbiro w azza daciro l su dayroyo. Bu zabnano sac carab këtwo cade dlo gworo ste amţanwo nacime. Hul l adyawma ste heš i cadaṯe kmalxo b gawe dac cašëryoṯo d këtte.

Aminka maţyo, manẖatla ag gawde më katfa w cabiro l lawğël l gab u dayroyo. Cël mu maḏbëẖo di şluṯo maqḏalle šuğlayye w qayimi. Mlela ag gawde maye w naẖito l bayn di cašërto. Hawxa azza w daciro kmo naqlat li sniquṯo d këtwo.

***

Azze zabno dë kmo šne bi ẖolo, bu rabëc i cašërto naqla ẖreto kuṯyo lu šalwo d Ḫawran, u dayroyo knoẖët d dore šlomo aclayye. Harke kẖoze nacimo b iḏe di Aminka.

Cabdalla u jëddo dë Mẖammad kţolëb mu dayroyo, hama u nacimo d bode oṯe b ker d mawlafle qrayto, kṯawto w be mën koḏëc maḏco.

Mẖammad cëmre më 5-6 šne hul d hawi 19, gab dayroyo Sargis kyolëf qrayto, kṯawto, a kṯowe du dino du zabno, i falsafe, u ẖšowo, i şënca du mamro, du mahwo w šqolo. Kyolëf qrayto d carabi b ẖarf şurayt, yacni garšuni.

Mẖammad uḏacwo urhoyo b darğo dë mnaqëš falsafe.

In reply to message #0
 
6

Mẖammad hawi xort. Qaroyo, kaṯowo w more d maḏco. Hawi naşib dayroyo Baẖira kmawbele w kmawḏacle bu ẖasyo d kowe cal i mënţëqa di Makke w di Madine. Ëšme Warqa ëbën Nawfal. Naqlayo-tarteyo, gab u ẖasyo kloqe b Xatije. I Xatije huwyowa ahël lu ẖasyo, këmmi i barṯo di ẖoṯowa. Cëmra 40 šnewe, fayišowa armalţo.

I Xatije, këtwola tajara cal u darbo du kërwan d uzzewo w uṯewo lu Šam. Bu darbo ğalabe naqlat, cašëryoṯo d carab w ğer nëfqiwo l qamuṯayye w mašlëẖiwolën. U gawrayḏa hawxa qţil w fayišowa dlo gawro.

Ubacwola nošo d ëzze w oṯe cam u kërwan. Mẖammad kmoyëd u šuğlano w bëṯër kgowër acma. Bëroxo w këlolo ste ksamle ẖasyo Warqa la tre.

***

Am mašlëẖone këmdawmi mašlëẖi. Mẖammad koṯe li šira l gab dayroyo Sargis. Kmoyëd mene maḏco cal ac carab w cal an noše ẖrene heš d këtne şuğḏe w şalme. Hani këtwolle Akbar, şuğḏiwole.

Bdele dayroyo Baẖira kkoṯëw kṯawyoṯo, kubelën lë Mẖammad, i naqla am mašlëẖone d koṯën lu tëšliẖo, mi šira d mëdle mu dayroyo, kumarre: Naẖëtli i kṯawtaṯe më Akbar, komër: D mašlëẖitu gëd uṯenolxun bu sayfo d iḏi lu jaza.

Hawxa kmo naqlat sim, Mẖammad hawxa qadër naqlat d makle u tëšliẖo d huwewo. Cam xabro d Akbar bdele lu dayroyo d maẖët ëšme d Alo ste. W zayidi a kṯawyoṯo. Hani bëṯër hawën asas lu Qurcan qamoyo. A kṯawyoṯo kṯiwewayye b urhoyo w b garšuni carabi.

***

Koṯe zabno i Xatije kmayṯo. Mẖammad kowe huwwe mdabrono li šërke du kërwan. Kmaltëm ag gawre di cašërto d Qurayš lë ẖḏore. Bad darbe u tëšliẖo kzoyëd, bdele cam an nošayḏe bah hjome cal ac cašëryoṯo. Hawxa bdele kmaşërre b ruẖe, kjubarre d ţorën mu dino di şuğḏo w şalmuṯo.

***

Mẖammad bdele d hojëm cal ad dëkoṯo d kowën aş şuğḏe w şalme. Hawxa u dino d qayëm buwwe hedi-hedi kmoyëd šëkël.

***

I calaqa mu dayroyo lë qëţcole. Cam aẖ ẖawrone d këtwole ëzzewo li ziyarayḏe. Dayroyo Sargis bdewole d masëw. Naqla gab u dayroyo kšotën ẖamro, kulle krowën. Mẖammad kmëgrëš d domëx. Aẖ ẖawrone huwwe damixo, këzzën kmaydi u sayfo d këtle, kquţli u dayroyo buwwe. Kţorën u admo bu sayfo w kmadcërile l dukṯe. Hënne ste kdëmxi.

Şafro Mẖammad kqoyëm xayifo mi šanṯo, kẖoze u dayroyo nẖiro. Kmiẖayëf acle, kmaẖës aẖ ẖawrone, kobëc d oḏëc l man hawxa sëmle bu dayroyo? Abu Bakkër kumarle: Kulan rawyewan be u sayfo d man b admoyo hawo balki sëmle.

Kulle kgurši as sayfe d këtte, Mẖammad ste, ẖzele këlle u sayfayḏe b admo.... Mšawëš, l Abu Bakkër mërlele: Mẖammad kulan šatyewan, u šatyo knofëq më iḏe d soyëm kul mede dlo mu hëš, hat ste hawxa. Yabo l nošo lë kmaqërina. Haṯe gëd fayšo baynoṯayna.

Hawxa şxiro i masale, Mẖammad ste maqbele.

***

Qay qţëlle? Ḫuzanwo Mẖammad ğalabe kroẖëm u dayroyo w b kul mede ste koṯe li šira l gabe. Haṯe d nëfqo li ẖolo gëd howe hatike lu dino d këtte. Qţëlle w ṯniẖi mene.

In reply to message #0
 
7

Këmmi haṯewa dë ţrela Mẖammad d monëc u štoyo b naqla w hawi ẖaram.

Mẖammad w aẖ ẖawrone bdalle ba hroše cal ac cašëryoṯo d këtwo bi Sëcudiye. Cam u zabno mşayţarre cal kulle bu qaţlo w bu tëqţilo d sëmme. Mahëdde aş şuğḏe w şalme d këtwolle, muqḏënne w mbarbëzënne. Hawxa mşafalle aş şuğḏe w şalme d këtwo.

***

Bi arco di Sëcudiye këtwo ğalabe hëḏoye, mšiẖoye carab w şëroye. Aṯi u dawro lënne. Hul d maţi u xabro lë Mẖammad qţil ğalabe mënayye. Aş şëroye mẖalaqqe ruẖayye gabe w maẖkëlalle u mede d kowe aclayye. Kṯëwlelën “Aẖdnama” yarëxto cal galdo d qanyono, tamo huwwe w aẖ ẖawrone kṯëwwe ëšmayye, nošo ţayo ayko d howe ţro d howe, dlë qoţël mšiẖoyo. Hawxa kali u qaţlo l zabno.

***

Bi dawle bizanţayto, aq qaţle lë kalën cal aş şëroye, mena hënne xwa-bëxwa w mena ste i dawle hiyya maqţëlowa. Ḫëngi dë qlëcwole admo du qaţlo aş şëroye kurxiwo cal nošo d maxlaşşe mi ẖalaṯe.

Aş şëroye šamëciwo bë Mẖammad, i naqla d manfaqle i “Aẖdnama” b kul dëkṯo mbarbëz u xabro acla. Bdalle knuţri ema gëd oṯe maxlaşşe mu ḏëlëm d këtwo aclayye. Hawxa bdele calaqat cam ar riše bi cito.

Bëṯër mu mawto dë Mẖammad, ax xalifa d bëṯër bdalle bu hrošo larwal mi Sëcudiye. At tarce d cubri b Suriya, li cito yacqubayto fëtẖila w cabiri. Mu Xalij ste, li cito nasţërnayto bëṯër ftëẖla at tarce w cabiri lan arcoṯo du Cajam.

U sahmano bu tarix komo w yarixoyo. Kobëc qroyo acle.

***

Aş şuğḏe w şalme b kul dukṯo mşafën. Ah haroše bdalle d mëftakri aydarbo kibën markëwi ruẖayye w yëtwi cël mi arco w arcoṯo d mëdde. Manfaqqe qonune, sëmme ẖëkëm, riše, mdabrone,... kul ẖa dlë maţëcce ste bu qaţlo ktulalle mi ẖolo. Hanowe u dino ẖaṯo, bdele kmišalëţ bu Madënẖo.

Ǧalabe şëroye madënẖoye macërboye bi zoriye du sayfo simi ţaye. Amţe naqla ẖreto l bole dax xalifa ẖaṯe, sëmwo meqëm “Aẖdnama” mšihoyo lë kmëqţël?!”
Sim “Aẖdnamat” ẖaṯe cal iḏe Bakkër ste, Coṯman ste, Camar ste,... qaţle lë kali, mdawamme. Aş şëroye mëqqa d aṯi mpartëki w nafili grece taẖt më iḏe di ţayuṯo.