Şurayt, Qay Dlo More Hat?

Şurayt, Qay Dlo More Hat?

D nofëq ẖa waldër-ẖaram, lë kţuwele başlo, d omër: Li čačma mazlo ẖţiṯoyo!
Han naqqa toxu li mëštuṯo dan aẖnone w ẖzawu be kmo gëd mapës taẖte.
Caziz Nesin

Bi šataṯe (2012) heš meqëm d bode u qayţowe. Harke gabayna b Södertälje bi šawṯo d Ronna, këtli jiran şëroyo. Heš më Mëḏyaḏ kuḏacnole. Bu aşël më Cërnës´yo, aṯiwo l Mëḏyaḏ samwo ẖmela. Ëmmiwole ”Slaymano u ẖamolo”. Kowe u ẖaṯno d Bë-Šëndi.

Ḫušawwo, ëno w aṯti fliǧena më ẖḏoḏe. Ëno b xaşra w hiyya bi ẖreto, an nacime ste b xaşra dlë kmiḏoco. Yuqaḏwo lebe acli. Ëno ste mede lëmarnowole. Han naqla mëžǧalwo acmi w ubewoli širat lašan d amţeni aṯto ẖreto. Hul l ucdo ste lë mërlile i masale d latyo hawxa, u sabab baš širat nëfaqwo xabre ẖalye acme. Mëd raẖëqinawo më ẖḏoḏe, malizo ëzzinowo lu bayto kuṯawnowo ax xabre d mërle w b mën macna nuqalwolën. Ax xabre d dayëm d bëdewo huwanwo hani: Jaaaan! He xortat! Galdox kamţe ţimo, mţaylox ẖḏo d koxël acla!... Qaroyo hat, ǧalabe noše kmëtmane aclox, gëd nušqi ab becayḏox ste acla. D šumcët l xabri heš bëng diḏox aclox, mţaylox ẖḏo, lowat be caqël!?

Naqla mërlile: Ma lo ẖţiṯoyo zëd më ẖḏo, kobëc ẖëlle mi cito w mak kuhne… Kalino w naţërno dë mjawëb acli. Qamayto ẖërle hawxa mcajbo bëno, madcarle w mërle: Way muqḏët am maxlëfone d ẖa b ẖa mënayye. Ma lo kulle ganowe, mdaglone w benamusne… Mërlile: Hedi hedi Slayman qašene, nurone w nuhrone, hawxa lë kowe. Madcarle ẖişo: Loooooo Jan! Lo! Cayne d kulle li ẖila w lu xepoyone, mede ẖreno lo!

Meqëm mu qayţo laqine, bam momo mi cito aṯoyowe. Bu darbo kzomër xabre du ẖëzën, më ruẖqe mëšmacwo d hawi mede, bas mën laḏëcno hul dlë mqarawle.
Umarwo: Ḫanëka ma lo kuḏcat Slayman laybe soyëm ruẖe, man gëd samle bërǧël? W man gëd mawkele? Hama mëblatwayle acmëx!... Axxxxxx Ḫanëkaaaaa! Haka d šëmcatli tëx mbal Slaymano acmëx, ẖaru bayto, ma aydarbo b ruẖëx tane azzëx!...

Maţi l sidi ẖšëwli ẖzëleli, aḏëcli,... msawyo malaxle. Hawxa aḏëcno i aṯto nqilo maẖ ẖaye. Bas b mën lebo yaqiḏo mhawarwo cal i Ḫanëka b şurayt laybi d umarnolxun. Ḫëngi d këtwën ax xabre mkawzërone du lebo ëno ste baxino.
Aloh d umarwo cayni xabre b ǧer lišono balki manṯo bi lašayḏi rmošo lë rëmšowa. U lišono şurayt hanoyo, i quwwayḏe tam harkeyo.

umarnolxun. Ḫëngi d këtwën ax xabre mkawzërone du lebo ëno ste baxino.
Aloh d umarwo cayni xabre b ǧer lišono balki manṯo bi lašayḏi rmošo lë rëmšowa. U lišono şurayt hanoyo, i quwwayḏe tam harkeyo.

Baq qëbole d sëmli, hën mas sowe mërre: Bëṯër mu Sayfo, an niše yëtwiwo qëm dad dargat, qëm dat tarce, qëm das siyoǧone,… bëxanwo cal an nošaṯṯe. B şurayt bëxanwo, bënanwo a mcare, ag gubone, aţ ţurone dë tlalle al lašat dan nošaṯṯe. An ammoṯo du zabnano hul d mayiṯi ste, komo lwëšše. Lebayye mu baxyo w mu zmoro d cal an nošaṯṯe kloyo latwole.

Sowe bu qëbolo kmaẖkën “Nacimewan, uṯanwo ak kuhne zëbriwo an niše dlë zëmri bu şurayt. Ëmmiwonne: Baţelu! Baţelu! Nošo bu şurayt d zomar ẖţiṯoyo, i cito lë kmaqbëlo. Kul ẖa dlë šomëc gëd miţaẖrëm. Hawxa qţëcce u zmoro di ẖëzëntiye më feme dan niše. Hedi bdalle kzëmri b kurmanji.”

U mnocano malaxle zabno yarixo, aṯi acmayna l Awruppa. Harke b Awruppa ste naqla ẖreto i cito w acma i Mtakazto, kalën b foṯe du şurayt.

An noše d ëmminawolën malfone w rišone bi Mtakazto mşacarre lu şurayt, rëqqe acle, dëšše acle, marzalle w mbahdalle u lišono ẖalyano d këtwe b femayna kul yawmo. Bam madrašyoṯo w baẖ ẖuḏre mẖalaqqe i alfabayḏe bu zawlo. Hën fanatik marfalle nuro bi alfaba lašan nošo dlë mëţela w ẖatta dlë ẖuzela.

Ay yawme komani d aṯiwo cal u şurayt, këtwolle mdabrone. Hani kobëc d mëfqinalle li ẖolo.

5 tëšrin-ẖaroyo 2012

Şurayt Layko Hat Azolo?

Qumox tarco komo, bëṯre, knoţër halak halak
Mët fayëtatle, dcoro latlox

Këlle, hedi hedi këmqarwina lu tarco
Hamma dawse ẖreto b ǧalţo dë mẖalqina

emo, babo, aẖnone, rẖime haw gëd guḏlina
Mamro, gaẖxo, ẖanak, ẖḏono naqla ẖreto haw kmaydina

Bu bayto fako haw kmihanena
U ẖëzën, u ţlolo du ẖëzën, haw këzze mu lebo

Han naqla kul babo, ţër mëgrëš l xaşra,
bi qërniṯo, qarco kibo ţër manẖët damce

Accccccccccccaw! Ḫaru bayto Jan!
Hano mën ţacno yaquroyo gëdi?

3 tëšrin-ẖaroyo 2012

In reply to message #0
 
Yade şurayt
1

Maẖëtli cal ruẖi, gëd maqërno
Hani 2 alfo šne, dlo hadaniye
An nacime d maqëmlëx be mën ksaymilëx!...

Yade!
Kuḏac al lalye d maqḏelëx w lë kţuceno
Cël mi dargëšto, aydarbo bad damce maqëmlëx
Ḫa b ẖa mënayna, bi “laye-laye...” w bu “daydi-daydi...”

Yade! Mën ẖa ste dë mfarfëţ
Maẖëtlëx caza, dlo kloyo huwlëx damce w baxët,
Ḫëngi d nafilët qumayna, mẖelëx cal şadrëx,
Mparpatlëx sawkëx, čërlëx julëx aclayna.

Yade!
Aloh bëng diḏëx aclëx w jëwanwëx,
Ḫëngi dë drelëx “Hawar! Hawar!”
Nafël ẖës diḏëx w hawxa kmiḏocët.

Yade!
Nafilët mi quwwe w mi haybe d këtlëx
Samët, haw kẖozët, haw kšëmcët
Ucdo, hawët li jëvate qëšmoro du lalyo

Yade! Gëd maẖkenëx mede ẖreno…
Ay yatume d Kamal krëẖmi li emaṯṯe
Ay yatume du Kačal, hënne ste krëẖmi
Bas an nacimayḏëx qay lë krëẖmilëx?

16 tëšrin-ẖaroyo 2012

In reply to message #0
 
Yade şurayt
2

Ma šroloyo mi walade samye amţëlëxlan?
Aloh aḏnoṯo këtlan, bale kul nošo “karrin” kuḏaclan
“Lalin” kqurelan…
Ma bu cëlmo i cade hawxayo?

Yade şurayt
Bu cëlmano kul nošo b feme koxël,
Më tamo kmanẖët u fako…
Aẖna bu caks du cëlmo bi aḏno.

Kul nošo kumarlan: u fako marke lë knoẖët!
Camër bote! Ḫzawu b caynayxu
Haqqa noše b feme kmaẖët u fako du muklo,
Klucasle, heš bëṯër kbëlacle.

11 konun-qamoyo 2012

In reply to message #0
 
Yade şurayt
3

Koṯe l boli bayn idoṯëx i naqla dë mfarfaţno
Ţrelëx më kul mede w rmelëx
Bah hawar hawarat, noše d oṯe lafelëx
Qay, Laḏëcno…

Kuḏac fayišit armalţo…
Zabno yarixo mdayanlëx
Qëm Mire kor, qëm Badërxan
Qëm Mësur Bag, qëm Cazdin Bag

Hul d aṯi Cabdël-Ḫamid
Karëx cal ẖa b ẖa man nacimayḏëx
Dë msëkle tlele bi dëkṯo mi ẖolo.
Briṯo maẖësla, kali…

Mërle: këllën baẖ ẖayene
Layt mu mede d këmmitu!...
Briṯo qanico, fatël u ẖaşo
Hedi ẖa b ẖa maxsele bu rawţo

Hawxa hedi hedi mdarmënile

12 konun-qamoyo 2012

In reply to message #0
 
Yade şurayt
4

Qay haqqa nafilët?
Qay më ẖaṯo lë qayëmët?
Mënwe gabëx nëquşo?

Xwazi d ëmmatli...
Qay ţrelëx meni...
Kubac d uḏac, marli
Mi ẖase ayko d këtlëx.

Këmmi ”Am miṯe lë kmëžǧoli” hatu mën këmmitu?

In reply to message #0
 
Yade şurayt
5

Heš ucdo ẖaṯo maẖëslan
Bu ẖalwayḏëx d këtyo darmono
Lak kewe, laş şanjiye w laq qolanjat
D këtlan…

In reply to message #0
 
Yade şurayt
6

Bi cëtmowi, hani zabno
Lë mërlëx, mëqqa cayboyo
Mënwa haṯe?
Wlo yawmo šrëẖlëx

Hama ëmmatwo
“Ubena bëşuşo li cëtmo”
Balki bëdyo ţëryo
Dukṯa lu bahro.

In reply to message #0
 
Yade şurayt
7

Ma baẖ ẖaye luḏcatwo
Kit sloqo, kit nẖoto
Kit nfolo, kit qiyomo
Hani kulle këwonone
Tarixne, joǧrafyane

Harke këtwolëx dëkṯo
Ëšmo, ẖëzbe, ẖšowo
Šop šop msawyo
Malxatwo, ruhţatwo, malëzatwo
Ma haṯe yawmo kiba d ducro!...

In reply to message #0
 
Yade şurayt
8

Ḫur bu cëlmo mën makraxxe aclëx,
“Loooo cëmro d gasko fayëšla,
Ya adyawma w ya ramẖël,
Gëd sayminala qandelo”.

Hani makraxla i cito
An nacimkayḏëx bi zoriye
Mënqila gab i Aminka
I emo du Kačal

Hayo d Sargis Baẖira
Dë mtaqtëqole gabe
Cal u maḏbëẖo,
D hawyo maẖramto.

Haṯe lë baswo, amţalla
Qëm di Zubayda
W bëcjila bu ẖalwo ẖaram
Hawxa sëmina bižikat.

In reply to message #0
 
Yade şurayt
9

Kuḏac ǧalabe kayiso
Këtlëx iqoro dlë cëbrët
Bi ẖţiṯo...

Hawxa mawlaflëx
L ẖa b ẖa mënayna
Bas lë mawḏaclëx
Ayna be aynayo!...

Ḫţiṯo w iqoro, kit farq... ucdo
Ḫaṯo yalëfina w haw kzaycina
Gëd ëmmina “Hatat eman!”

In reply to message #0
 
Yade şurayt
10

Haw kminakafno,
Gëd mëžǧalno cal i ẖţiṯo
Gëd maqërno...

Li cito manfaqla ʾqonunoʾ
Lo më lebe d baban
Amţela aṯto d babo
Ḫaṯto më Urhoy

Hat bu zabno kule
Kmënqatlan, kzëmratlan
Kmënqatlan, kguẖxatlan
...

Yade! Kit maṯlo, komër:
U laqţo mi koro, u names li gḏayto...

In reply to message #0
 
Yade şurayt
11

Qum zëx l riše du tanuro,
Mhawër cal an nacimkayḏëx
B gawe...

Qraylën, lu bayto d ducri
Dlo, maẖrëm aclayye ẖalwëx
W nţar jawab...

Cal ẖḏoḏe dlo kloyo mhawër
B naqla lë kšëmci, di cade
Tloṯ, šwac,... gëd šëmci.

In reply to message #0
 
Yade şurayt
12

Këtwolëx cade b nisën
Nëfqatwo lu ţuro
Amţatwo ţalo w gelo

Kul naqla b gawe du ẖalwo
Maẖtatwo ţalo, ëmmatwo:
Më meqëm hawxa sayminawo.

U ẖa hëwewo 30, 60 w 100
Maswëcatwo kulan, ubatwo
Lu qariwo w lu raẖuqo

Iḏëx ftëẖto caynëx rwëẖto!

In reply to message #0
 
Yade şurayt
13

Hat ste kayiso kuḏcët, cal lebi këtli
Ǧalabe dardat, kullat w cëllat

Xu samyo, mdarbe d uṯeno l sidëx
Azzi gab ǧer lu darmono

Samino, yaqiri aḏni, yaqër lišoni
Mu mede d mëdli, mandamli

Bas haw kmanfëc, kalino
Maẖësli, mu falgo ste dcoro

Ašër faydeyo, dacërno.

In reply to message #0
 
Yade şurayt
14

Alo këtwolëx gëlone lu qolanj, lu sanji
Lu kewo du gawo, du rišo

Acccccccccaw!
Dlo ẖile, Aloh darmonewën

Ucdo daciri hani aclayna naqla ẖreto
Ag gëlone mëqqa d karëxno, lë ẖzalli

Be aykone? Ma gëd ëmmatli!
Hani aykone?

In reply to message #0
 
Yade şurayt
15

Kuḏac bu zor šmëţte lak kuhne
Më femëx lišonëx

Yade! B ëšmëx kyumenëx!
Haṯe lë kţurenolleyo!

Haṯe lë baswo, b dukṯëx sëmme
Aminka emo, femo w lišono

Yade! Heš saǧno, heš b ẖaylono, heš cal i raǧlono
Lë kţurenola haṯe lak kuhne.

In reply to message #0
 
Yade şurayt
16

Marfalle dalole baz zabëqone di walaye,
Mhawriwo “Heeeeeee! Mi ẖase i emo
w u babo d hawo d šamëc w dlë šamëc...
Yawme d ẖëššabo, bi šawṯo taẖtayto,
kito mëštuṯo. Kul nošo czimoyo”.

Šamëcno xëd ǧalabe noše ëno ste
Maẖëtli cal ruẖi w mërli: Hama d man d këtyo,
Aloh ëno ste kazzi l tamo.

Mẖeli qumi u darbo, w malaxli
Darbo w dalil latwo man noše
Kulle malize malxiwo

I emo bu fëşẖo axiwola i barṯo
“La-qëddam! La-qëddam malexu!”
Mhawriwo më la-xalf

Këtwo zëţoye, cayle kamëltowën
Acmayye dënnaga, zërnaye w kamanča
Zëmriwo b kurmanji w bu mẖalmoyo

Mede cëjbo, zmoro b dukṯe d fëşẖo
D mawto! Haṯe mënwa?!
Nošo lë këmšayël

Kito damso b riše šexin w faqqawin
Kulle şëroye!... Acccccccccaw!
Lwiše jëbbat kome, sëmoqe w ẖëwore

Maţina li maqbara dam miṯe
Haṯe mënwa? Mšayeli: Warox haṯe mënyo?
Kmadcëri: Gëd mayṯo! Gëd mayṯo!

Hul d aṯi meni mhawarli: ”Heeeee!
Qaworo! Mbaţël warox! Haṯe ẖuboyo!
Cal u xalyo kẖëfrët! Laybox d qëwratla!”