[Swedish]
|
[Swedish] ADO Assvriska Demokratiska Organisationen 1951-1999 Purchase Information: Lulu |
Grundandet av ADO hade föregåtts av omfattande nationell aktivitet, ledd av män med av vetande, tänkande och kultur. De hade varit verksamma i den syrisk-ortodoxa kyrkan främst i staden Qamišli, i [väst]syriska skolor, scoutföreningar och i föreningen Rafidayn (Mesopotamien).
Bland dem fanns Šukri Čarmukli [1907-1974], H̱anna Salman [1914-1981], ˁAbdel-masiẖ Qarabaši [1903-1983], Yuẖanun Qašišo [1918-2001] och malfono ˁIsa Ţabbax [1918-1987]. Sedan följde grundandet av Sällskapet för språk och kyrka 1955 (Reẖmaṯ cito w lešono) under ledning av malfono ˁIsa Ţabbax och medlemmarna H̱anna ˁAbdel-aẖad, Slayman Gorgis, Awgin [Barşom] Mnofar, Pol Mixayel och Šamˁun Gabriyel.
![]() |
ADOs organisatoriska uppbyggnad, LT, 24 september 1980. |
![]() |
ADOs Manifest mot patriark Yaˁqub III på klassisk syriska, arabiska och turkiska. |
Zawno yarixo, sidayna, karëx xabro dë Mtakazto, d ADO aw d MOD (Mțakasto Oṯurayto Dimoqrațayto). Mënwa haṯe, mën latwa, maḏco acla kṯiwo, këtwo nëqușo. Hadome d këtwola, hatta hënne, hawxa maḏco acla nëqușo këtwolle.
Haṯe ema nafiqo l ẖolo? Qay nafiqo? Mënwe dë țrele d nëfqo l ẖolo? Maḏco acla, hawxa tarixi latwo. Ucdo bu kṯowano, b lišono swedi, l awwël naqla, gëd nofëq hawxa maḏco.
Šato 2009, b madrašto clayto d Södertörn këtwolan proža cal Sayfo, mi proža mšayacwolan Ţomas d Be-Cavdalla l Suriya w l Lëbnan, lašan d maltamlan maḏco ktiwo cal u Sayfo.
Du šrolo, amţewole acme kṯowe, mgale, dokumane, ... w dacër lu Swed. Bayn da kṯowe këtwo u kṯowano d Caziz Aẖe b lišono carabi.
Bi Qarnëšlo, azzewo l gab Caziz Aẖe, side këtwole mgale catiqe, kṯowe, ... hani lu Ţomas sëmiwole digital, bëṯër lu Caziz, mawḏacle d këtle kṯowo, huwwe dë kṯëwle cal i Mtakazto. HuwIe ẖa mene Iu Tomas, amţele acme.
Caziz Aẖe, zabno yarixo cwëdle bi Mtakazto, hadomo b polit-biro'we. Ţaqrib kmëẖšëw ẖa mah hadome catiqe w këtle maḏco cal tarix di Mtakazto. Mëdle mi badaye w hul lu yawmo dë fris u kṯowano. Hawxa cwo do tarixi sëmle bu kṯowo.
Ucdo hano mtarjëm w hawxa ẖaḏër kṯowo.
Bu kṯowo mën w mën kit?
Falqo qamoyo du kṯowo, kẖowe kṯowo d Caziz Aẖe, Harke Caziz maẖetle lu cwodo tloṯ stune, bi qamayto kmoyëd l iḏo Mtakazto tarixi, aydarbo nafiqo w mtakzo, ayko sëmla ytowe qamoye, frose, buyone... da tre i ẖale siyasiye w da tloṯ ste i ẖale marduṯayto b kanšo d șëeroye. Hani kobe maḏco aclayye.
Bu cwodo, li kṯawto, riše ǧer le maẖëtle. Bu tërjorno, sim riše ẖaṯe w fliǧe lašan d howe qroyo bașit w mhaylo lu qaroyo.
Bu cwodo, naqla ẖreto Caziz noţ šriẖo b arco d foṯo, latwole. Harke kit ëšmone d noše, d šutose, d gabe, ... hani b noţat b arco d foto d këtte, šriẖi, yacni mënne, manne, ... mawḏëci. Hën ma šroẖe, lu kaṯowo maẖtiwole b gawe d parantez, hani simi noţ laltaẖ luwwe, kmo ste du mtarjëmono w a ẖrene d fayiši, kowën du faroso.
Sahmo d Mawzadyoṯo (Appendix).
Mtakazto bu Swed, hiyya mën sëmla w aydarbo mawḏacla w mqadamla ruẖa l kanšo? Hën mu maḏcano b lišono swedi w hën ste b lišono carabi'we. D këtwe b lišono swedi, xëd këtyo, dlo giyošo b lišono d këtte, ţre w kṯiw, bas u lišono carabi mtarjëm.
Qamayto, konferans d hawila Mtakazto b Södertälje, 9 tëšrin-qamoyo 1980, grišowe b šëriţo, ag garoše Hans Hedström w Monica Gesper wayye. Harke, ẖaḏire wayye bu konferans. Hano mu šëriţo, xëd këtyo nqil li kţawto.
Bëṯër da tre, gab Caziz Ḫawšo, - meqëm cam Mtakazto - mën këtwo cal i Mtakazto aw mede di Mtakazto kṯiwo, hani kṯiwi w naqla ẖreto hën ẖrene mtarjëmi, Këbenole l Caziz tawëdyoṯo cal d maqbele d cëbarno l gabe lu aršiv d këtwole.
Sahmo da tloṯo, naqla ẖreto, aẖuno - meqëm earn Mtakazto - labëc ëšme d mëkṯëw ... mën këtwo gabe waroqe kṯiwe cal Mtakazto w mi Mtakazto, hani ste kṯiwi w naqla breto hën ẖrene mtarjëmi. Këbenole lu aẖunano ste tawëdyoṯo cal d maqbele d madno waroqe d këtwo gabe.
Ba tre cwo de, bi dëkṯo d lazëm, šriẖ šroẖe w maẖti naqla ẖreto laltaẖ bi foṯo d këtte.
Sahmo dan arbco, bu aršiv gab u polis bu Swed, mën këtwo cal Mtakazto? Hano ste, ẖa b ẖa kule kṯiw. Bi dëkṯo d lazëm ste, hawi naqla ẖreto šroẖo, xașaţan cal ëšmone d nafšoto.
Lu aršiv du polis, šato 2007, mi univarsita dë Stokholm prof. Ulf Björklund, acme mi madrašto clay to d Södertörn Jan Beṯ-Şawoce, azzënwo, tamo cwëdde tre yawme, acmayye amţewolle ad dokumane d kit harke bu sahmano. Hën mënayye maẖët harke șërto mu orijinal d këtte.
Sahmo daẖ ẖamšo, kit tloṯo biyografiye cam maḏco cal Šukri Čarmukli, ˁIsa Ţabbax w Sanẖarib Ḫanna-Šabo.
Bu cwodo du kṯowano, Sabrina w Zahrin Beṯ-Şawoce, Nabil Bar-Kino, Šamcun Zayto, Jamil Diyarbakërli, Lennart Simonsson w Cemil Gündogan, hawëlle sëhomo w tacbo, këmqadamnolle tawëdyoṯo.
Jan Beṯ-Şawoce
Madrašto clayto d Södertörn
tëšrin-ẖaroyo 2017